Nu dit jaar honderdduizenden Belgen hun rijbewijs moeten vernieuwen: waarom moet dat? En hoe doe je het?

Nu dit jaar honderdduizenden Belgen hun rijbewijs moeten vernieuwen: waarom moet dat? En hoe doe je het?

Om de tien jaar moeten eigenaars van een rijbewijs op bankkaartformaat die laten vernieuwen. Maar veel bestuurders zijn daar niet van op de hoogte. Waar doe je dat, je rijbewijs vernieuwen, en hoort daar een nieuw rijexamen bij?

In 2010 werd in ons land beslist om van de oude papieren rijbewijzen over te schakelen op nieuwe plastic rijbewijzen, die even groot en dik zijn als een bankkaart. Die werden langzaam uitgerold in enkele pilootgemeenten, en pas in 2013 werden ze overal in gebruik genomen.

Wat naast het formaat nog anders is bij die rijbewijzen, is dat ze niet voor eeuwig geldig zijn. De nieuwe rijbewijzen gaan slechts tien jaar mee. Goed om te weten is dat je geen waarschuwing krijgt dat het rijbewijs bijna gaat vervallen. Je moet dus zelf in de gaten houden of de vervaldatum dichterbij komt. Liefst 1 op de 27 Belgen, ofwel 426.341 personen, rijdt rond met een net geen tien jaar oud rijbewijs dat dit jaar vervalt. Volgend jaar moeten al 488.319 inwoners van ons land een nieuw rijbewijs aanvragen.

Waarom moet je dat vernieuwen?

Dat heeft alles te maken met veiligheid, klinkt het bij de Federale Overheidsdienst (FOD) Mobiliteit. “Het is om vervalsing tegen te gaan”, zegt woordvoerster Charlotte Van den Branden de Reeth. “Net als de identiteitskaart bevat het rijbewijs elementen die belangrijk zijn voor de beveiliging.” Ze heeft het dan onder meer over de codes erop. “Die evolueren met de jaren, dus om te garanderen dat ze veilig zijn moeten ze geregeld vernieuwd worden.” In dit geval dus om de tien jaar.

Tegen 2033 moet iedereen in lidstaten van de Europese Unie rondrijden met het rijbewijs op bankkaartformaat. Ook wie een papieren rijbewijs heeft, zal tegen dan dus overgeschakeld moeten zijn. “Behalve als je foto niet meer op jou lijkt of het document niet meer in goede staat is”, klinkt het bij de FOD. “Anders zou ik het sneller laten vernieuwen om problemen te vermijden.” Vanaf de vernieuwing geldt ook voor die bestuurders dat ze om de tien jaar een nieuw rijbewijs moeten halen.

Wat moet je doen om je rijbewijs te vernieuwen?

Eerst en vooral op de hoogte zijn. In tegenstelling tot bij je identiteitskaart ontvang je vandaag nog geen brief die je erop wijst dat je rijbewijs bijna vervalt. “We doen dat niet omdat een rijbewijs niet verplicht is, zoals een identiteitskaart”, zegt Van den Branden de Reeth. “Als je beslist dat je het rijbewijs niet wilt verlengen omdat je niet meer met de auto rijdt, dan kan dat probleemloos.”

Omdat er de jongste weken veel vragen naar kwamen en mobiliteitsminister Gilkinet geïnterpelleerd werd, is beslist dat er toch brieven gestuurd zullen worden naar wie een nieuw document nodig heeft. “Die zullen later dit jaar toekomen.”

Zodra je op de hoogte bent, ga je naar het gemeente- of stadhuis van je woonplaats. Daar doe je de aanvraag en wordt de procedure in gang gezet om je een nieuw rijbewijs te bezorgen. Nieuwe proeven moet je daar niet voor afleggen. De aanvraag digitaal doen kan nog niet, al wordt daar volgens minister Gilkinet wel aan gewerkt. De bedoeling is dat het binnen enige tijd zal kunnen via de applicatie BelDrive.

Hoe snel heb je dat?

Als je rijbewijs vervalt op 31 januari, wacht je beter niet tot 30 januari om naar je gemeente of stad te stappen. “Reken dat er toch twee à drie weken voor nodig is om je het document te bezorgen”, zegt Van den Branden de Reeth. “Maar het hangt af van gemeente tot gemeente. Afhankelijk van hoe druk de gemeentediensten het hebben, kan het langer of minder lang duren.” De woordvoerster van de FOD Mobiliteit raadt wel aan om op tijd te gaan, omdat de komende maanden meer mensen dan voordien een aanvraag zullen doen.

Wat kost het?

Ook dat hangt af van waar je woont. Er wordt een basisprijs van 20 euro aangerekend, maar daar komt de gemeentebelasting nog bovenop. Elke gemeente of stad kiest daar zelf wat ze aanrekent en er zitten grote verschillen op. In Halle komt er bijvoorbeeld 25 euro bij, in Antwerpen 25,5 euro, in Gent 26 euro en in Leuven 30 euro bij.

Wat doe ik als mijn rijbewijs vervallen is en ik nog geen nieuw heb?

Niet rijden. Je moet je nieuwe rijbewijs hebben voor je opnieuw de baan opgaat, anders bega je een overtreding.

Wat riskeer je als je het niet doet?

Rij je al dan niet zonder het te weten rond met een vervallen rijbewijs, dan riskeer je een boete van 1.600 tot 16.000 euro en kan je rijbewijs 8 dagen tot 5 jaar ingetrokken worden. Bij de politie valt evenwel te horen dat een waarschuwing uitgeschreven wordt vooraleer beboet wordt. Dat heeft alles te maken met het feit dat het een administratieve overtreding betreft, waardoor de bestuurders eerst nog de kans krijgen om alles in orde te brengen.